Pet Şişeden Su İçmenin Zararları
02/08/2022
6 dakika
İçindekiler
Su canlı yaşamı için en temel gerekliliklerden birisi. İnsanlar için de yaşamın kaynağı olarak kabul edilen su, sunduğu faydaların yanında bazı soru işaretlerinin de gündeme gelmesine neden oluyor. Modern dünyada içilebilir suya kaynağından ulaşmak neredeyse imkânsız hale gelmiş durumda. Musluktan akan suyun ise sertliği pek çok yerleşim yerinde içmek için elverişli olmamakla birlikte içerik olarak da soru işaretlerinin oluşmasına neden olacak kaliteye sahip. Kaliteli suya erişimin zorluğu, en yaygın su tüketim şekli olan şişelenmiş su tüketimini gündeme getiriyor ama ne yazık ki bu tercihin de çok sağlıklı olduğunu söylemek mümkün değil.
Sosyal medya platformlarında biraz zaman geçiriyorsanız mutlaka sürdürülebilirlik, geri dönüşüm, mikro plastik, petrokimya kavramları ile karşılaşmışsınızdır. Tüm bu kavramlar ve çok daha fazla yaşam şeklini sorgulamak için değerli kapılar açarken her yaşam tarzını çok yakından ilgilendiren bir soru ön plana çıkıyor. Pet şişe sağlığa zararlı mı?
Pet Şişe Sağlığa Zararlı mı?
Pet şişeler uzun yıllardır geri dönüşüm kavramı gündeme geldiğinde akla gelen, bazı insanlar için yeniden kullanılabilir olan bazıları içinse geri dönüştürülebilir olan su ambalajları arasında yer alırlar. Pet şişe su kolay ve hızlı ulaşılabilir bir ürün olduğu için günümüzde en çok tercih edilen su ambalajı olduğunu söylemek yanlış olmaz. Ancak plastik su şişeleri hem üretimlerinde kullanılan ham maddeler hem de geri dönüşüm süreçlerinin aslında çok da çevreci olmaması sebebiyle kullanmadan önce iki kere düşünülmesi gereken ürünler arasında yer alıyor.
Bir pet şişeyi tekrar tekrar kullandığınız zaman çevreye daha az zarar verdiğiniz ve karbon ayak izinizi azalttığınız kesinlikle doğru. Ancak plastik su şişeleri yeniden kullanılabilir ürünler olarak sunulmadıkları için mikroplastiklere ve çeşitli kimyasallara maruz kalmaya uygun ortamı kolay bir şekilde sunuyorlar. Bir pet şişeyi geri dönüşüme gönderdiğiniz zaman ise o pet şişenin iyi ihtimalle geri dönüştürülebilmesi için 52 kilometre mesafe katetmesi gerekiyor bu da oldukça ciddi bir karbon ayak izi anlamına geliyor. Yapılan araştırmalara bakıldığında kullanılan pet su şişeleri ortalama olarak %8 ila %9 oranında geri dönüştürülebiliyor. Plastik ayak izi söz konusu olduğunda ise geri dönüşümden bağımsız olarak bir bireyin tükettiği plastiğin çevreye verdiği zararların ayrıca gözden geçirilmesi gerekiyor. Bunların yanı sıra yeniden kullanılan pet şişe su içerisine pek çok mikroplastik ve petrokimya türevi bırakarak insan sağlığını tehdit ediyor. Pet şişe kullanımı hem içerden hem de dışardan insan sağlığını ciddi bir şekilde tehdit ediyor.
Plastik Şişeler Nelerden Üretilir?
Plastik şişeler sentetik polimerlere dönüştürülebilen çeşitli reçinelerden ve organik bileşiklerden yapılırlar. Pet şişe üzerinde geri dönüşüm kodu bulunur. Bu kod aynı zamanda pet şişenin hangi malzemeden üretildiğinin bilgisini de verir.
1 - Polietilan Tereftalat (PET veta PETE) 2 - Yüksek Yoğunluklu Polietilan (HDPE) 3 - Polivinil klorür (PVC) 4 - Düşük Yoğunluklu Polietilan (LDPE) 5 - Polipropilen (PP) 6 - Polistiren (PS) 7 - Diğer
Plastikler 1’den 7’ye kadar kodlansalar da pet şişe 1,2 ve 7 numaralı plastiklerden yapılır. Bu nedenle plastik şişe zararları ile ilgili temel bilgileri edinmek için PET, HDPE ve diğer sınıflandırılmasında bulunan plastikleri yakından incelemek gerekir.
Polietilan Tereftalat (PET veta PETE)
Polietilan tereftalat, polyesterin kimyasalıdır ve ismine rağmen ftalat içermez. Az miktarda aldehit ve antimon içermektedir. BPA içermez. Güneşte ya da sıcak bir ortamda kaldığında pet şişe su içerisine antimon sızdırabilmektedir. Pet şişe adını bu plastikten alır. Tek kullanımlık olarak üretilirler bu nedenle birden fazla kez kullanımları önerilmez. Ayrıca ilk dolumdan sonra doğru şartlarda saklanmazlarsa su içerisine antimon sızdırma ihtimalleri gündeme gelir.
Yüksek Yoğunluklu Polietilan (HDPE)
Yüksek yoğunluklu polietilan düşük tehlikeli plastik olarak kabul edilir. Ancak HDPE sudaki yaşam için tehlikeli olduğu bilinen nonilfenol içermektedir. Nonilfenol ayrıca endokrin bozucu etkiye sahiptir, bunun anlamı ise hormonları kontrol eden endokrin sistemi etkileyebileceğidir. Ancak yapılan çalışmalar HDPE’de bulunan nonilfenolün sızabileceğini kesin olarak kanıtlamamaktadır. Süt şişesi ya da 5 litrelik su şişeleri HDPE ile üretilir. Geri dönüşüm oranı PET’e göre daha yüksektir ve yine PET gibi tek kullanımlık olmaları amacıyla üretilirler.
Diğer
7 koduna sahip şişeler genellikle BPA içeren polikarbonat plastikten ya da epoksi reçineden üretilirler. Bu nedenle ambalaj olarak kullanımlarda BPA sızdırma ihtimalleri vardır. Her ne kadar Amerika Birleşik Devletleri Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından yapılan açıklamaya göre bu sızdırmanın miktarının güvenilir olduğu ifade edilse de BPA’ya bağlı gelişebilecek sağlık sorunları oldukça dikkat çekicidir.
BPA; Erkek ve kadın infertilitesi, Prostat kanseri, Meme kanseri, Erken ergenlik gibi sorunlarla ilişkisi olan bir endokrin bozucudur. BPA ayrıca çocukların davranışlarını olumsuz etkiler. Fetüs, bebek ve çocuklarda beyin ve prostat bezlerine zarar verebilir.
BPA içeren plastiklerin tekrar kullanılmaması mümkünse de hiç kullanılmaması önerilir. Plastik şişede su içmenin zararları söz konusu olduğunda çok ciddi sağlık sorunları ile anılan BPA’nın gıda ile temasından kaçınılması gerekir.
Pet Şişeden Su İçmek Zararlı mıdır?
Pet şişe zararları söz konusu olduğunda çok farklı değişkenden bahsedilmesi mümkün. Ayrıca yapılan araştırmaların uzun vadeli sonuçlarının beklenmesinin gerekliliği de riskin artmasına neden olabiliyor. Yapılan araştırmalar plastik kullanımının gelecek nesilleri de olumsuz etkileyebileceğini gösteriyor. “Pet şişeden su içmek zararlı mı?” sorusunun da tek bir yanıtı yok. Su ambalajı olarak kullanılan şişe doğru koşullarda saklandıysa, ilk kez kullanılıyorsa içerisindeki su tüketilebilir. Ancak aksi bir durumda suyun içerisinde endokrin bozucu özelliğe sahip maddelerin sızmış olma ihtimali olduğu göz ardı edilmemelidir.
Sağlığınızı Koruyarak Su İçmeniz İçin Öneriler
Su yaşamın kaynağı olsa da yanlış ambalajlamaya ve saklanmaya bağlı olarak beklenmeyen sağlık sorunlarının nedeni de olabilir. Bu nedenle su tüketiminde belirli faktörlere özel olarak dikkat edilmesi gerekmektedir. Sağlıklı bir şekilde su tüketmek için yerine getirilmesi gereken iki temel adım vardır. Suyun içeriğinden emin olmak ve suyu doğru ambalajda saklamak sağlıklı bir şekilde su tüketmeye imkân sunar.
İçeriğinden Emin Olduğunuz Suyu Tercih Edin
Şişelenmiş suların çok daha sağlıklı olduğuna dair yaygın bir inanış olsa da ne yazık ki bu durum her zaman geçerli olmuyor. Suların dolum sonrasında kısa süreliğine bile güneş ışığına maruz kalması içeriğin kalitesine etki ediyor. Bu nedenle sağlıklı bir su içeriğine sahip olmaya yardımcı olan su arıtma cihazları ile içeriğinden emin olunan ve kontrol edilebilen bir suya konforlu bir şekilde erişmek mümkün oluyor. Waternet Su Arıtma Cihazları yaşam alanlarının ihtiyaçlarına yönelik çözümler sunarak her an temiz ve kaliteli suya kolay erişmeye yardımcı oluyor.
Sürdürülebilir Ambalajlar Kullanın
Sadece su taşımak için değil yaşamanın her alanında ama özellikle gıda ve su taşırken sürdürülebilir, insan sağlığına herhangi bir zararı bulunmayan çelik ya da cam gibi malzemelerden üretilmiş ambalajları kullanmak çok önemli. Hem metal hem de cam defalarca dönüştürülebilir olması ile en çevreci maddeler arasında her alıyor. Ayrıca bu iki ham madde insan sağlığı için herhangi bir olumsuz etkiye neden olmazken ambalaj olarak kullanıldığında da içerisinde bulunan ürünlerin güvenle saklanmasına olanak sağlıyor.